TAPIR project opent de “Black Box’ van het dunne darmmicrobioom

7 maart 2025

De dunne darm speelt een essentiële rol in de stofwisseling, immuniteit en de hormonale en neurologische functies van het lichaam. Desondanks bevindt de kennis over het microbioom van de dunne darm zich nog in een vroeg stadium en loopt deze ver achter op die van de lagere delen van het darmkanaal. Het TAPIR project zal belangrijke inzichten opleveren in de mogelijke interactie tussen voeding en het dunne darmmicrobioom, en daarmee bijdragen aan de ambities van Buikbelang om het darmmicrobioom beter te begrijpen en te komen tot leefstijlinterventies voor een gezond darmmicrobioom.

Lonneke Janssen Duijghuijsen is als WUR (Wageningen) onderzoeker betrokken bij TAPIR: “Het project is gestart omdat we bij het microbioom veelal naar de dikke darm kijken – en dan met name in de ontlasting. De dunne darm was lange tijd een black box, we wisten niet zo goed wat daar gebeurde. Maar we weten wel dat bijvoorbeeld  vetten vrijwel volledig worden verteerd in de dunne darm.  Nu willen we in gezonde individuen de interactie tussen vetten en het microbioom in de dunne darm bekijken. Daarom hebben we bij gezonde vrijwilligers een neus-darmsonde geplaatst. Wat we willen weten van de monsters die we verzamelden, is hoe het microbioom in de dunne darm eruitziet, en we willen weten of bepaalde vetten worden omgezet in stofjes die alléén door bacteriën gevormd kunnen worden. Deze stofjes zouden effecten kunnen hebben op de gezondheid. Dit kan ons helpen verklaren waarom de één anders reageert op bepaalde vetten dan de ander.”

In een recente publicatie heeft het TAPIR project het ontwerp van het onderzoek uitgelegd. Belangrijk, want onderzoek naar het microbioom van de dunne darm bij gezonde mensen is lastig. Door deze publicatie hoeven onderzoekers elders het wiel niet opnieuw uit te vinden. Bij TAPIR zijn ook UMCG (Groningen) onderzoekers Renate Ruigrok en Johannes Björk betrokken. Het UMCG draagt onder meer bij door middel van datasets uit Lifelines, een langlopend prospectief cohort van vrijwilligers bij wie gezondheidsdata wordt verzameld.

Johannes: “We vergelijken de microbiota van de dunne darm met die van de dikke darm (met behulp van Lifelines-monsters), om te onderzoeken of er een selectieve druk is op microbiële vetstofwisseling in de dunne darm in vergelijking met de dikke darm. Dit doen we met behulp van computergestuurde analyses om de bacteriële genen die vet kunnen afbreken te identificeren, alsmede de bacteriesoorten die deze genen dragen. Ook kijken we naar eventuele persoonsgebonden kenmerken of leefstijlgewoonten die de aanwezigheid van deze genen kunnen beïnvloeden.”

Renate Ruigrok verklaart waarom private bedrijven als Cargill en Flora Food Group betrokken zijn in TAPIR. Renate: “We willen weten welke rol het microbioom speelt bij het bereiken van de gezondheidsvoordelen die voedingsvetten kunnen opleveren. Het uiteindelijke doel is om de voedingsindustrie te informeren over het soort producten dat ze zouden moeten produceren en consumenten over welk soort voedsel ze zouden moeten eten.”

Het TAPIR project loopt nog ongeveer een jaar. De eerste resultaten worden over ongeveer een half jaar verwacht.

Bron: JanssenDuijghuijsen, L., Fransen, K., Deng, R., Perenboom, C., de Wit, N., Hooiveld, G., & van Trijp, M. (2025). How to Study the Effects of Dietary Lipids on the Small Intestinal Microbiome? Methodological Design and Evaluation of the Human TAPIR Proof-of-Concept Study. Current Developments in Nutrition, 104564.

Ander nieuws

Buikbelang en Smaaklessen ontwikkelen lesmodule over microbioom en gezonde darmen

Wat gebeurt er met je eten vanaf het moment dat je een hap neemt? En waarom zijn bacteriën in je buik zo belangrijk? Buikbelang legt het uit in een nieuwe module van Smaaklessen.

27 juni 2025

Een jaar Buikbelang.nl: werken aan meer gezondheid voor Nederland

Precies een jaar geleden, op World Microbiome Day, lanceerden we Buikbelang.nl: het landelijke kennisplatform voor het darmmicrobioom.

27 juni 2025

De eerste “Dutch Microbiome Day” in Wageningen – een boeiende reis langs de microbiële werelden in en om ons heen

Op 12 juni werd de eerste “Dutch Microbiome Day” gehouden op de Campus in Wageningen. Buikbelang was één van de geassocieerde partners van deze inspirerende dag.

25 juni 2025