Nieuw onderzoek werpt licht op de rol van probiotica bij de impact van antibiotica op het microbioom

28 januari 2025

Een recent literatuuronderzoek laat zien dat bepaalde probiotica mogelijk bijwerkingen van antibiotica, zoals diarree, kunnen verminderen. Antibiotica zijn essentieel tegen bacteriële infecties, maar verstoren het microbioom, wat kan leiden tot diarree en resistentie. De studie, gepubliceerd in Nature, benadrukt het belang van scherpere definities en onderzoek naar probiotica op stamniveau om specifieke voordelen te begrijpen.

Probiotica tegen antibiotica-geassocieerde diarree

Meerdere meta-analyses tonen aan dat bepaalde probiotica het risico op antibiotica-geassocieerde diarree (AAD) verkleinen, inclusief diarree geassocieerd met de bacterie Clostridium difficile (CDAD), een veelvoorkomende complicatie bij het gebruik van breedspectrum-antibiotica. Hoewel er positieve resultaten zijn, blijft het onduidelijk hoe probiotica precies bijdragen aan het herstel van het microbioom. Het vermoeden is dat antibiotica de balans in het microbioom verstoren en dat probiotica dit kunnen herstellen.

Onvoldoende duidelijkheid over werking en effecten

Toch blijven er nog vragen over de precieze werking van probiotica. Er is momenteel geen duidelijke definitie van wat een ‘gezond microbioom’ precies inhoudt, of hoe antibiotica het microbioom verstoren. Bovendien is het niet duidelijk wat ‘herstel’ van het microbioom precies betekent. Onderzoekers wijzen erop dat er nog veel onduidelijkheden zijn over de rol van microbioomdiversiteit en stabiliteit in de gezondheid. Er is bijvoorbeeld discussie over de vraag of meer diversiteit in het microbioom daadwerkelijk gezond is, of dat het vooral draait om de aanwezigheid van specifieke gunstige bacteriën.

Adviezen voor toekomstig onderzoek

De onderzoekers pleiten voor betere definities van termen zoals ‘gezond microbioom’ en meer inzicht in de relatie tussen microbioomdiversiteit, stabiliteit en gezondheid. Ook wordt er opgeroepen tot verder onderzoek naar de mechanismen waarmee probiotica de gezondheid van het microbioom bevorderen. Een belangrijke vraag hierbij is of het beter is om het oorspronkelijke microbioom te herstellen, of een ‘nieuw’ gezond microbioom te creëren. Daarnaast benadrukken de onderzoekers dat de interactie tussen specifieke probiotische stammen en het microbioom verder onderzoek vereist, zodat specifieke voordelen van probiotica beter begrepen kunnen worden. Tot slot wijzen de onderzoekers op belangrijke kennishiaten, zoals het gebrek aan studies naar het effect van antibiotica op zwangere vrouwen, terwijl 80% van de medicatievoorschriften tijdens de zwangerschap antibiotica betreft.

Ander nieuws

De rol van het immuunsysteem en het microbioom bij psychische aandoeningen

Om ernstige psychische aandoeningen, zoals depressie, bipolaire stoornis en schizofrenie beter te begrijpen, moeten we ook de darmen en het microbioom bekijken. Die benadering staat centraal in het proefschrift van Magda Ioannou.

12 november 2025

Veel enthousiasme tijdens eerste Buikbelang Consortium Meeting

Op woensdag 1 oktober vond op de Wageningen Campus de eerste Buikbelang Consortium Meeting plaats sinds Buikbelang ruim een jaar geleden officieel van start is gegaan.

9 oktober 2025

Microben op het menu: wat zegt de wetenschap?

Zuurkool, yoghurt, kimchi, kombucha: de mens gebruikt al eeuwenlang fermenteren als techniek. Voor smaak, houdbaarheid of traditie bijvoorbeeld. Maar wat zijn de gezondheidseffecten van gefermenteerde voeding?

14 augustus 2025