Vezelrijke en gefermenteerde voeding: een boost voor brein en gezondheid
21 november 2024
Kunnen vezels en gefermenteerde voeding niet alleen je darmgezondheid, maar ook je brein beïnvloeden? Recent onderzoek onderstreept de invloed van vezelrijke en gefermenteerde voeding op de hersenen via de darm-hersen-as. Deze voedingsmiddelen verbeteren cognitieve functies, ondersteunen een gezonde stemming en bevorderen de diversiteit van het darmmicrobioom. Een recente narratieve review gepubliceerd in Proceedings of the Nutrition Society en een studie naar tempehproductie gepubliceerd in Food Research International bieden nieuwe inzichten.
Het effect van vezels en gefermenteerde voeding op het darmmicrobioom
Vezels en gefermenteerde voeding (zoals yoghurt en zuurkool), spelen een sleutelrol in de communicatie tussen het darmmicrobioom en het brein. Onderzoek toont aan dat vezels binnen 24 uur het darmmicrobioom kunnen veranderen, waarbij ze met name de rijkheid van het darmmicrobioom vergroten. Gefermenteerde voeding daarentegen bevordert vooral de diversiteit van het darmmicrobioom.
Traditionele versus industriële tempeh
Een studie naar tempeh, een traditioneel gefermenteerd sojaproduct uit Indonesië, laat zien dat de productiemethode grote invloed heeft op de gezondheidsvoordelen.
- Traditionele tempeh bevat meer lactobacillen en enterobacteriën. Deze bacteriën zijn ook wel een hygiëne-indicator. Maar de onderzoekers ontdekten dat ze ook betrokken zijn bij de productie van vitamines zoals B1, B12 en K. Dit verklaart de hogere hoeveelheid vitamine B12 in traditionele tempeh, wat belangrijk is voor het zenuwstelsel en het immuunsysteem.
- Industriële tempeh heeft een kleinere microbiële diversiteit, wat minder gezondheidsvoordelen biedt en mogelijk verband houdt met een verhoogd risico op ziekten zoals astma, obesitas en diabetes.
Het behoud van traditionele fermentatietechnieken in grootschalige productie zou zowel de voedingswaarde van tempeh als de duurzaamheid van het proces verbeteren.
Een betere cognitie en stemming
De voordelen gaan verder dan alleen de darmen. Langdurige inname van vezels kan de aandacht, het geheugen en de stemming verbeteren. Bij ouderen blijkt gefermenteerde voeding een beschermend effect te hebben tegen cognitieve achteruitgang. Toch blijft het effect van deze voedingsmiddelen bij jongere en middelbare leeftijdsgroepen grotendeels onontgonnen. Er is dringend meer onderzoek nodig, omdat onder deze groepen stemmingsstoornissen vaker voorkomen.
Hoe werkt dit precies?
De onderzoekers wijzen op meerdere communicatiepaden, zoals de nervus vagus, immuunroutes en serotoninesignalering. Eén voorbeeld: een vezelrijk dieet stimuleert butyraat producerende bacteriën, die cruciaal zijn voor darm- en hersengezondheid. Een tekort aan vezels daarentegen vermindert de activiteit van deze bacteriën en het immuunsysteem.
Meer onderzoek
Hoewel de voordelen van vezelrijke en gefermenteerde voeding duidelijk zijn, zijn er nog veel vragen. Hoe beïnvloeden genetische verschillen en het darmmicrobioom de effecten van deze voeding op stemming en hersenfunctie? En hoe lang moeten interventies duren om significante verbeteringen te bereiken? Meer onderzoek is nodig om deze vragen te kunnen beantwoorden.
Ander nieuws
Hoe het darmmicrobioom PFAS-schade aan de nieren kan verminderen
Recent onderzoek werpt meer licht op deze kwestie en toont aan dat PFAS via het darmmicrobioom schadelijke invloed kan hebben op de nierfunctie.24 december 2024
Microbioom speelt cruciale rol bij levercirrose
Uit nieuw onderzoek blijkt dat het microbioom een cruciale rol speelt bij levercirrose. Eén op de vijf patiënten die met levercirrose in het ziekenhuis wordt opgenomen, overlijdt. Levercirrose ontstaat door teveel littekenweefsel in de lever. Dit tast de structuur en functie van de lever aan. Verslechtering van het microbioom bij progressie van cirrose Levercirrose kan […]9 december 2024
Webinar: wat je als zorgprofessional moet weten over het darmmicrobioom
Bekijk hier het eerste webinar van Buikbelang. Hierin beantwoordt immunoloog prof. dr. Eric Claassen, vragen van huisartsen, diëtisten en leefstijlcoaches over het darmmicrobioom.20 november 2024
