Lifelines NEXT over het darmmicrobioom van moeder en baby
14 april 2025
De eerste 1.000 dagen van het leven van een kind zijn essentieel voor de ontwikkeling van het immuunsysteem. In deze ‘window of opportunity’ speelt het snel veranderende darmmicrobioom van de baby een cruciale rol. In het Lifelines NEXT cohort leidt prof. Sasha Zhernakova, kernpartner van Buikbelang vanuit het UMCG, studies naar deze vroege levensfase. Onderzoeker Trishla Sinha promoveerde binnen dit cohort kortgeleden op de invloed van maternale factoren op het microbioom van zowel moeder als kind. Afgelopen week bespraken zij hun bevindingen in Groningen, op een internationaal congres over het darmmicrobioom van moeder en kind.
Leefstijl van moeder vóór zwangerschap van belang
Het microbioom van een baby kan al beïnvloed worden voor de conceptie, legde Sinha uit. Zo kan het rookgedrag van de moeder jaren vóór de zwangerschap invloed hebben op het darmmicrobioom van zowel de moeder als het kind. Onderzoeker Milla Gois presenteerde verwant onderzoek, dat aantoont dat het rookgedrag van de moeder ook een sterk effect kan hebben op de metabolieten – stofwisselingsproducten – zelfs jaren na het stoppen met roken. Ook het dieet van de moeder, en het darmmicrobioom wat daardoor gevormd wordt, beïnvloedt op termijn het darmmicrobioom van de baby. De leefstijl van een (toekomstige) moeder kan dus nog jaren doorwerken in het microbioom en daarmee effect hebben op de gezondheid van moeder en kind.
Dag 1 van de 1000
Ook de manier waarop de baby geboren wordt, is van belang in de ontwikkeling van het microbioom. Tijdens de geboorte worden veel microben en virussen van de darm van de moeder op het kind overgedragen. De manier van geboorte – een keizersnede of vaginale bevalling – is een belangrijke factor voor het darmmicrobioom van de baby. Baby’s die via een keizersnede worden geboren, missen belangrijke bacteriën zoals Bacteroides in hun darmen.
Er is meer onderzoek nodig naar het effect op de gezondheid van de baby. Ook wordt nu onderzocht of het microbioom ook postnataal nog kan worden ‘gevoed’ met het darmmicrobioom van de moeder. Een optie is bijvoorbeeld rectal seeding, waarbij de baby het darmmicrobioom van de moeder toegediend krijgt. Deze methode is vooralsnog alleen mogelijk in een vertrouwde setting, en pas na zorgvuldige screening op pathogenen.
Moedermelk en microbioom
Niet alleen het darmmicrobioom zelf van moeders en baby’s is belangrijk. Ook moedermelk speelt mee, omdat deze onder andere specifieke suikers bevat die uitsluitend door het darmmicrobioom van baby’s kunnen worden verteerd. Die zijn essentieel voor bepaalde gunstige bacteriën in de darmen van baby’s, zoals Bifidobacterium. Uit recent onderzoek blijkt nu dat ook andere bacteriën in staat te zijn deze suikers te verteren – iets wat eerder nog niet bekend was, aldus onderzoekers Moran Yassour en Dena Ennis.
Effect van het vroege microbioom op de gezondheid
Het vroege darmmicrobioom kan ook meespelen in de latere ontwikkeling van ziekten. Een voorbeeld is het maternale darmmicrobioom dat een voorspeller kan zijn voor de ontwikkeling van eczeem bij baby’s. Cohort Lifelines NEXT volgt 1500 baby’s tot op latere leeftijd, ook voorbij de 1000 dagen, om langetermijneffecten op de gezondheid van deze kinderen te kunnen onderzoeken. Op die wijze zoeken zij naar fundamentele inzichten in waarom de ene mens in de loop van zijn leven een chronische ziekte krijgt en de andere niet.
Prof. Alexandra (Sasha) Zhernakova en dr. Trishla Sinha zijn beiden verbonden aan Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
UMCG, MDL Fonds en Wageningen University & Research vormen samen de kernpartners van Buikbelang.
Ander nieuws
Probiotica tegen negatieve gevoelens
Het gebruiken van probiotica kan negatieve gevoelens temperen, zo concludeerden Leidse wetenschappers in het Nature tijdschrift Mental Health Research eerder deze maand.24 april 2025
Save the date: Dutch Microbiome Day op 12 juni
Wageningen Microbiome Center organiseert op 12 juni de Dutch Microbiome Day, op het terrein van Wageningen University & Research.31 maart 2025
Het microbioom in de diëtistenpraktijk – kennissessie voor Nederlandse Vereniging van Diëtisten
Op 26 maart organiseerde de Nederlandse Vereniging van Diëtisten, aangesloten bij Buikbelang, een kennissessie over het microbioom en MDL in de diëtetiek. Een publiek van ruim 100 diëtisten liet de hersens kraken op feiten en fabels over deze thema's. Isolde Besseling-van der Vaart, manager Kennis & Innovatie bij MDL Fonds en Anita Helfrich van Netwerk […]27 maart 2025
